Nếu ngôi thai ở tư thế ngôi đầu (vị trí đầu bé hướng về âm đạo, mông hướng về phía ngực mẹ), đây được coi là tư thế thuận lợi nhất để sinh nở. Ngược lại, ngôi thai ngang có thể gây ra nhiều lo ngại và tăng nguy cơ phải thực hiện phương pháp sinh mổ. Các mẹo xoay ngôi thai ngang nào mà mẹ có thể áp dụng? Sự thuận lợi và dễ dàng trong quá trình sinh nở phụ thuộc nhiều vào vị trí của thai nhi.
Từ tuần thứ 28 đến tuần thứ 35 của thai kỳ, hầu hết thai nhi sẽ bắt đầu xoay đầu và chuyển về phía dưới xương chậu, chuẩn bị cho quá trình chào đời. Tuy nhiên, không phải mọi “kịch bản thai kỳ” đều diễn ra suôn sẻ như vậy. Có những trường hợp khi bé chỉ xoay đầu một nửa vòng rồi nằm ngang chắn ngang cổ tử cung của mẹ, gây khó khăn trong quá trình sinh nở qua đường âm đạo. Cùng tonghopmeovat.com tìm hiểu thêm về thai ngôi ngang, cách nhận biết và mẹo xoay ngôi thai ngang trong bài viết dưới đây.
Thai ngôi ngang là gì?
Thai ngôi ngang, còn được biết đến với tên gọi ngôi vai hoặc ngôi xiên, là một tình trạng khi thai nhi không nằm theo trục dọc mà thay vào đó, nằm ngang trong bụng của bà mẹ. Trong một số trường hợp, bé có thể nằm xiên, với đầu ở phía hố chậu và mông ở phía hạ sườn.
Đối với ngôi thai ngang, đầu của bé có thể nằm ở bên trái hoặc bên phải bụng của mẹ, trong khi phần chân có thể nằm ở phía ngược lại. Lưng, mạng sườn, bụng… có thể nằm đối diện với kênh sinh, tạo ra chướng ngại cho quá trình sinh nở, có thể chặn cổ tử cung hoặc một bên vai có thể hướng vào kênh sinh.
Có ba tình trạng chính của ngôi thai ngang:
- Ngôi vai trái: Vai trái của bé đối diện với kênh sinh, có thể dẫn đến tình trạng sa dây rốn, gây thiếu máu và canxi cho bé, tăng nguy cơ tử vong.
- Ngôi vai phải: Vai phải của bé đối diện với kênh sinh, thường cần điều chỉnh vị trí để tránh sinh mổ.
- Ngôi ngang: Bé nằm ngang trong bụng mẹ mà không có bên vai nào hướng về kênh sinh. Tư thế này làm cho việc sinh thường trở nên khó khăn, vì không có đường cho bé đi vào kênh sinh.
Nguyên nhân
Ngôi thai ngang được coi là một tình trạng không bình thường và có thể gây nguy hiểm cho cả mẹ và thai nhi. Các nguyên nhân có thể bao gồm:
- Cấu trúc khung xương chậu của mẹ không được bình thường.
- Mẹ có vấn đề về tử cung như u xơ, u nang.
- Hiện tượng đa ối (tích tụ dư thừa nước ối), chiếm khoảng 1–2% các trường hợp mang thai.
- Mang thai đôi hoặc đa thai.
- Nhau tiền đạo.
Thực tế, việc bé nằm ngang trong bụng mẹ là hiếm, đặc biệt là trong giai đoạn gần ngày dự sinh. Chỉ có khoảng 1 bé trong mỗi 500 trường hợp nằm ngang trong những tuần cuối của thai kỳ. Trong tỷ lệ các trường hợp thai nhi nằm sai tư thế, chỉ có khoảng 20% là ngôi thai ngang.
Tuy nhiên, nếu được chẩn đoán là bé nằm ngang vào khoảng tuần thứ 32, chỉ có 1 bé trong 50 làm như vậy. Điều này có nghĩa là nếu mẹ được chẩn đoán là thai ngôi ngang trước ngày dự sinh chưa gần kề, không cần quá lo lắng vì bé vẫn có thể quay đầu để chuẩn bị cho quá trình sinh nở.
Thai ngôi ngang có nguy hiểm không?
Khi mẹ được chẩn đoán mang thai ngôi ngang, nhiều người thường lo lắng và tự đặt câu hỏi về tính nguy hiểm của tình trạng này đối với cả mẹ và bé. Theo đánh giá của các chuyên gia, thai ngôi ngang có thể mang đến nguy hiểm cho cả mẹ và thai nhi.
Do thai nhi nằm ngang, ngăn chặn đường đi của bé qua kênh sinh, gây khó khăn trong quá trình sinh nở và đôi khi làm cho sinh thường trở nên không khả thi. Trong trường hợp sinh thường với ngôi thai ngang, có thể xảy ra tình trạng phần vai của bé đi vào xương chậu trước phần đầu, tiềm ẩn nguy cơ gây tổn thương hoặc thậm chí là tử vong trước khi chào đời do nguy cơ ngạt thở.
Ngoài ra, do áp lực không đồng đều lên tử cung, thai ngôi ngang có thể dẫn đến rủi ro màng thai rách sớm hoặc sa dây rốn, gây suy thai, thai lưu hoặc thậm chí vỡ tử cung. Vì lý do này, khi bị chẩn đoán là thai ngôi ngang trong 3 tháng cuối thai kỳ, mẹ cần được theo dõi chặt chẽ và có thể được đề xuất thực hiện phương pháp sinh mổ khi thai đã đủ tháng để ngăn chặn các biến chứng nguy hiểm.
Làm thế nào để nhận biết thai ngôi ngang?
Để nhận biết chính xác liệu thai nhi có đang ở ngôi ngang hay không, quan trọng nhất là phải thăm bác sĩ để có đánh giá chính xác. Bác sĩ có thể sử dụng phương pháp sờ bụng hoặc chỉ định siêu âm để xác định vị trí của thai nhi một cách chắc chắn. Thường thì, đến tam cá nguyệt thứ 3, bác sĩ mới tập trung kiểm tra vị trí của thai nhi trong mỗi cuộc khám. Ngoài ra, bạn cũng có thể nhận biết ngôi thai ngang thông qua một số dấu hiệu nhỏ như:
- Sờ bụng: Nếu bạn cảm thấy hai khối cứng (đầu và mông của bé) nằm ở cả hai bên bụng trái và bụng phải, có thể là dấu hiệu thai nhi đang ở ngôi ngang.
- Cú đạp của thai nhi: Nếu bạn thấy bé đạp ở cả hai bên của bụng trái hoặc bụng phải, cũng có thể là dấu hiệu nghi ngờ về ngôi thai ngang.
Ngoài ra, nếu tử cung mở rộng và có hình dạng bè ngang không bình thường, đây cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo về ngôi thai ngang. Tuy nhiên, để có đánh giá chính xác và kế hoạch can thiệp hợp lý, việc tham khảo ý kiến của bác sĩ là quan trọng.
Mẹo xoay ngôi thai ngang
Đối với mẹ bầu khi được chẩn đoán là mang thai ngôi ngang, quyết định làm thế nào để thay đổi vị trí của thai nhi trở nên quan trọng để giảm rủi ro cho cả mẹ và bé. Dưới đây là một số phương pháp mà bạn có thể thử để hỗ trợ thai nhi xoay về vị trí thuận lợi và an toàn trước khi chào đời. Tuy nhiên, trước khi thực hiện bất kỳ mẹo nào, hãy thảo luận với bác sĩ để đảm bảo tính an toàn:
- Tư thế quỳ bằng tứ chi: Ngồi quỳ theo tư thế giống như em bé tập bò, sau đó hãy rướn người lên xuống trong vài phút. Bạn có thể lặp lại điều này một vài lần mỗi ngày để giúp thai nhi dễ dàng xoay đầu xuống.
- Yoga đảo ngược nhẹ: Thực hiện các tư thế yoga đảo ngược như tư thế chó con mở rộng để hỗ trợ bé xoay đầu đúng vị trí. Bắt đầu từ tư thế bò và di chuyển cánh tay về phía trước cho đến khi đầu nằm trên sàn, với thân mông hướng lên trên. Hít thở đều trong quá trình thực hiện và giữ tư thế khoảng vài giây.
- Đi bộ hàng ngày: Thực hiện việc đi bộ ít nhất 20 phút mỗi ngày. Hoạt động thể chất tích cực sẽ tạo ra chuyển động trong khung xương chậu của mẹ, kích thích thai nhi quay đầu xuống dưới.
- Massage lưng: Massage lưng có thể là một cách hỗ trợ hiệu quả để giúp bé quay đầu xuố
Kết luận
Hy vọng các thông tin trên về các mẹo xoay ngôi thai ngang được chúng tôi chia sẻ đã thực sự hữu ích đối với các bạn. Tuy nhiên các mẹ cần lưu ý rằng đây chỉ là những biện pháp có tính tham khảo. Do đó để an toàn cho cả mẹ và bé thì tốt nhất nên đến thăm khám tại các cơ sở y tế uy tín để nhận được lời khuyên và tư vấn từ bác sĩ, từ đó mà có hướng chuẩn đoán và điều trị đúng đắn.
Nếu đã thử nghiệm mọi phương pháp mà thai nhi vẫn không chuyển đầu về vị trí thuận lợi để chuẩn bị cho việc sinh nở, bác sĩ sẽ quyết định áp dụng phương pháp sinh mổ để đảm bảo an toàn cho cả bạn và thai nhi. Trong tình huống này, hãy yên tâm vì phương pháp sinh mổ sẽ tăng cường độ an toàn cho bé và mẹ.
